All About History Reviewer, Cheat Sheet of History

Download All About History Reviewer and more Cheat Sheet History in PDF only on Docsity!

PANITIKAN SA

PANAHON NG

KASTILA

• Ang mga paring iskolar na ang naghawan ng

landas para madaling masakop ang puso’t

kaisipan ng mga Pilipino. Sila’y nagsipag-aral ng

iba’t ibang wika sa Pilipinas upang magkaroon sila

ng tuwirang pakikipag-unawaan sa sambayanan.

At mula sa mga katutubo ay pumili sila ng mga

may talino at mga palasunurin na tinuruan nilang

bumasa at sumulat sa wikang Kastila.

• Nagpasok din ang mga prayleng iskolar ng mga

pagbabago sa wika’t panitikan ng mga katutubo.

Pinalitan nila ng alpabetong Romano ang

katutubong abakadang Alibata o Baybayin. Bumuo

rin sila ng mga tuntuning panggramatika para sa

mga wikain sa Pilipinas. Ang mga pagbabagong

ito’y ay nagdulot ng mabilis na pagkatuto ng mga

katutubo, gayundin ang pagkatuto ng mga Kastila

na bumasa’t sumulat sa mga wika ng Pilipinas.

Mga Kaanyuan Ng Panitikan

• Tuluyan
• talambuhay, dasal o nobena , sermon at mahabang salaysay Panulaan pasyon, dalit, awit , korido, at awiting-bayan. Dula Ang mga dulang pang-entablado: senakulo, komedya o moro-moro at karilyo. Ang dulang panlansangan: tibag, pangangaluluwa, panunuluyan, (pananapatan) at salubong. Ang mga dulang pantahanan: karagatan, duplo, pamanhikan at huego de frenda.

MGA IMPLUWENSYA NG KASTILA SA PANITIKANG FIIPINO

q Ang Baybayin na ipinagmamalaki na

kauna-unahang abakadang Filipino ay

napalitan ng alpabetong Romano;

q Ang pagkakaturo ng Doctrina

Christiana na kinasasaligan ng mga gawaing

panrelihiyon;

q Ang wikang Kastila ang naging wika

ng Panitikan nang panahong yaon. Marami sa

mga salitang ito ang naging bahagi ng

wikang Filipino;

MGA AKDANG PANGWIKA

• Sinasabing isa sa mahahalagang impluwensya ng Kastila sa panitikang Filipino ay ang pagkakasulat ng iba’t ibang aklat pambalarila sa iba’t ibang wika sa Pilipinas gaya ng Tagalog, Ilokano, Ilan sa mga akdang pang-wika na nailathala sa panahong ito ay ang:
• Arte de Lengua Tagala, ni Blancas de San Jose, ang kauna-unahang aklat pangwika na nilimbag ni Tomas Pinpin noong 1610 sa imprentahang niya sa Abukay, Bataan.
• • Vocabulario de la Lengua Tagala, malaki ang naitulong ng aklat na ito sa pag-aaral ng talasalitaan sa Tagalog. Ito ang itinuturing na kauna-unahang talasalitaan na sinulat ni Padre Pedro de San Buenaventura noong 1613

• • Vocabulario de la Lengua Bisaya, pinakamahusay na aklat pangwika sa Bisaya na sinulat ni Mateo Sanchez noong 1711.
• • Arte de la Lengua Iloka, ito ang kauna-unahang balarilang Iloko na sinulat ni Francisco Lopez.
• • Arte de la Lengua Bicolana, ang kauna-unahang aklat pangwika sa Bicol na sinulat ni Padre Marcos Lisba noong 1754.
• •Arte de la Lengua Pampango, ang kauna-unahang aklat pambalarila sa Pampango na sinulat ni Padre Diego Bergano noong 1732.

Iniwan din ni Josaphat ang kaharian sa kanyang kanang kamay na si Barrachias para hanapin si Barlaan. Maraming paghihirap ang kanyang naranasan bago niya nakita si Barlaan. Nagsama sila at nagtulong sa pangangaral ukol sa kristiyanismo. Unang namatay si Barlaan at pagkaraan ng dalawang taon, namatay rin si Josaphat. Inilibing silang magkatabi sa hukay. Nabalitaan ni Barrachias ang nangyari sa dalawa. Ipinahukay niya ang bangkay nina Josaphat at Barlaan, laking pagtataka nila nang makitang hindi naaagnas ang kanilang mga bangkay at dahil doon ay inilibing sila sa simbahang ipinagawa para sa kanila. Itinuring din sila sa India na mga Santo.

Ilan sa mga aral na tinalakay sa Urbana at Feliza: ✔ Pakikipagkapwa-tao. Dapat laging kumilos nang may pagpapakumbaba, paggalang at pag-ibig sa magulang at sa kapwa. ✔ Pagpasok sa Paaralan. Dapat pabasbas ang bata sa magulang bago pumasok sa paaralan. Dapat na tuluy-tuloy siya sa paaralan at huwag makialam sa away at kaguluhan sa daan. ✔ Pakikipag-kaibigan. Dapat sa taus-puso at hindi paimbabaw ang pagbibigay-puri sa kaibigan. ✔ Kahinhinan ng babae. Huwag magdadamit ng maninipis, maigsi at maluwang ang gupit sa leeg. ✔ Kalinisan. Ang isang pumanhik sa bahay nang may bahay ay dapat maunng maglinis o magpunas sa sapin ng paa sa pamunasan bago pumasok sa bahay. ✔ Pag-iingat ng Ina sa Anak na Babae. Ipinapayo ng pari na huwag pabayaang mag-isa ang anak na babae sa piling ng kasintahan. Malapit daw sa tukso ang anak.

Dula-dulaan P1- Magsagawa ng dula na may kaugnayan sa mga terminolohiyang sang-ayon sa inyong disiplina. P2- Magsagawa ng dula ukol sa pagbabago ng paniniwala o kaugalian sa kasalukuyang panahon. P3- Magbahagi ng dula ukol sa kung paano naaapektuhan ang isang katutubong wika ng paglipat ng lugar o pakikipag-interaksyon sa lipunan. P4- Magpakita ng sitwasyon kung paano nagkakaroon ng maaayos na ugnayan sa pangkat ng LGBTQIA community. P5- Magbahagi ng senaryong kinaharap ng akademya nang magkaroog pandemya.

Panahon ng mga

Amerikano

Presentasyon ng Pangkat dalawa

History